Hart's kiekies deur Lynelle Clark #Kortverhaal #Afrikaans

Hart’s kiekies

 deur

Lynelle Clark

Kliek – en nog ‘n terug flits so duidelik soos die vorige.

Kliek – wens jy was hier.

Kliek – vergeet van hom. Hy het.

Kliek - Soos kortstondige flitse spoed ons verhouding voor my verby.

Elke keer dat dat ek my ooglede knip, is daar nog ʼn herinnering; nog ʼn grepie van ons saamwees kristal helder in my gedagtes. Hoekom het ons nooit foto’s van ons geneem nie? Daar is niks tasbaar van ons kortstondige verhouding nie, maar tog speel die tonele gedurigdeur in my geestesoog af dat ek nie anders kan as om in afwagting my oë oop te maak met die hoop om jou daar te kry nie.

Jou peinsende oë priemend op my ingestel; jou glimlag wat my knieë lam gemaak het en my hart gesmelt het; gevolg deur die ondeunde laggie wanneer jy in ʼn stoute bui was.

Die manier wat jy sou vra: “Is dit nog nie tyd vir ʼn bier nie?”

Die tye wanneer jy staaltjies van jou lewe vertel het en ek net kon luister; vasgevang in die oomblik van jou nostalgie.

Nooit was daardie oomblikke op film vasgelê nie, maar dit is vasgenael in my geheue, so werklik dat dit voel ek kan my hande uitstoot en jy is daar – voor my.

Hoe harder ek probeer om te vergeet, hoe meer spring jy op in my gedagtegang; jy bly deel van my lewe – soms so ongevraagd. Soms raak ek so moeg vir dit. Vir die onthou. Dit mergel my uit. LOS MY UIT!

So verloop meeste van my dae – in tweestryd gewikkel tussen verlange, onthou en herlewing.

Ek het nie foto’s nodig nie; die realiteit van ons saamwees leef nog helder binne my – selfs nou jare later.

Waar ek ook al gaan - hy is daar. Onbewustelik is ek altyd op die uitkyk en hou ek ‘n deur dop met die verwagting dat ek hom nou gaan sien.

Die teleurstelling wanneer hy nie opdaag nie, is soms so oorweldigend dat dit voel of my hart opnuut weer uit my borskas geruk word.

Die absolute alleenheid wanneer ek na my foon kyk en daar geen boodskap van hom is nie; die stille bewys dat ons nie meer is nie.

Daardie stille leegheid wat niks of niemand kan vul nie.

“Is als reg met jou?” Henriette kyk na my met groot vraagtekens in haar helder blou kykers en outomaties knik ek my kop en gee haar ʼn skalkse glimlag.

“Jy is al die heel dag besig met jou eie gedagtes, als reg met die kinders?

“Ja wat, net besig soos altyd.” Beantwoord ek haar starende oë en plaas die afgedroogde bak terug op sy plek in die kas.

“Enige nuus oor jou vakansie?”

“Ja, ek het my kaartjie vanoggend gekry. Ek vlieg môre.”

“Hoe laat?”

“Vroeg, moet ses uur op die lughawe wees.”

“Dit is goed, ek sal jou aflaai.”

“Dit is nie nodig nie, Hettie. Die lugredery het gereël vir vervoer.”

Vir ʼn paar oomblikke rek daar ʼn gemaklike stilte tussen die twee vriendinne terwyl hulle die eentonige werk van kombuis skoonmaak outomaties afhandel. Wanneer hulle klaar is, dryf die soel lug van die aand hulle na buite. Met met ʼn waarderende sug gaan sit elkeen in hul geliefkoosde stoel en staar in die donker dieptes in. Kondensering vorm teen elkeen se glas en maak ʼn water ring; so nou en dan word die stilte verbreek deur die plasing van ʼn glas op die glasblad; elkeen verdiep in haar eie gedagtes.

Hettie en Meisie bly al vier jaar saam. Hulle het die eerste dag  dat Meisie begin werk het by Jansen Prokureurs ontmoet. Die onderhoud is gevoer deur Dr. Jansen snr, Hettie se pa. Meisie is aangestel as assistent vir Prokureur Henriette Jansen of Hettie soos haar vriende haar ken. Hul vriendskap het vinnig geblom en hulle het mekaar in soveel aspekte aangevul.

ʼn Gemaklike samesyn het praat dikwels oorbodig gemaak en Hettie het Meisie vinnig touwysgemaak oor die wel en weë van die klein dorpie aan die Weskus. Meisie het oorspronklik van die Wes Rand afgekom, en na haar egskeiding haar weg op haar eie aangedurf.

Hettie was twee maal getroud, albei kere so traumaties dat sy nooit daaroor praat nie en Meisie het dit so aanvaar. Albei het kinders: groot volwasse mense met hul eie lewens en hulle sien of hoor maar min van hulle. Hettie het Meisie genooi om by haar huis in te trek: in ‘n suite van haar eie – kompleet met private kombuis en sitkamer - om die huis te vul soos wat sy dit gestel het.

Met tye kom al die kinders kuier en word die huis ‘n regte tuiste waar die vriendelike gelag van mense-stemme die stilte in die lang gange verbreek.  Vroeër is die huis gebruik vir menigte deftige onthale en die Jansens was bekend vir hul gasvryheid, maar na Mev. Jansen se afsterwe het Dr. Jansen onttrek van die samelewing en homself afgesonder in ‘n gastehuis op die landgoed nie ver van die hoofhuis af nie. Elke Sondag middag is hy daar vir die middagmaal, netjies uitgevat in ‘n driestuk pak en strikdas net om weer stilweg te verdwyn na sy eie plek.

Meisie en Hettie is twee eensame vrouens wat geleer het om saam te werk, saam onder een dak te woon en pak allerlei projekte gesamentlik aan; van stokperdjies tot dien op verskeie rade in die omgewing. Dit is selde wat hulle nie bymekaar is nie en die kontrei se mense het dit so aanvaar.

Dié jaar het Meisie besluit om vir vriende en familie te gaan kuier in Gauteng – nadat sy ‘n uitnodiging vir ‘n troue ontvang het en Hettie sal alleen agterbly – die eerste keer wat Meisie teruggaan.

Met ‘n sug staan Meisie op, haar glas alreeds in haar hand toe Hettie haar stop.  

“Is als reg Meisie?”

“Ja, ek is net moeg vanaand.”

“Lekker slaap vriendin.”

“Jy ook, Het.”

“Sien jou more oggend.”

“Moenie moeite doen nie, ek sal iets op die lughawe kry.”

“Ek sal in elk geval jou wakker maak met ‘n koppie tee.”

“Dit is regtig nie nodig nie.” En Meisie skuifel weg so asof daar iets swaars op haar rus. Hettie staar haar vriendin agterna. Sy is bewus van die verlange wat so diep in Meisie se hart weggebêre is. Hoekom dit juis nou weer sy kop moet uitsteek weet sy nie; sy het geleer om nie vrae te vra nie, want Meisie praat nie daaroor nie. Net eenmaal het sy haar sluier gesak – in ‘n aand van te veel wyn drink, het sy haar hart oopgemaak en Hettie kon net luister na haar vriendin se hartseer – haar rede vir vlug van die Wes Rand af. ‘n Kortstondige liefdes verhouding wat haar met baie vrae agter gelaat het.

Daardie verlange wat haar vriendin weer kruppel maak vanaand en Hettie weet dat Meisie min gaan slaap.

~~~

“Het jy alles?”

“Ek glo so, as ek iets vergeet het sal ek dit maar kry by die menigte Malls aan die Rand.”

“Goed dan. Geniet jou vakansie, en groete aan almal.”

“Maak so. Kyk mooi na jouself en onthou om jou pille te drink.”

“Ja, Ja. Gaan nou. Hulle roep alweer.”

Met stywe drukkies neem die twee vriendinne afskeid en Hettie wag totdat Meisie by die hekke instap voor sy ook haar weg baan deur die vroeë oggend skare.

Meisie gespe haarself in die stoel, vandag het sy ‘n sitplek gekry langs die gang en sy weet sommer dit gaan ‘n lang vlug wees soos mense en trollies by haar gaan verby beweeg in hul haas. In plaas daarvan dat dit haar omkrap, maak sy haar oë toe en raak weg in ‘n sluimerende wêreld van verlange en drome na ‘n gister wat nooit sal wees nie.

****

“Hoe gaan dit met almal?”

“Baie goed – die kinders stuur groete. Die kleintjies word nou woelig. Ek raak skoon moeg net om na hulle te kyk.” Meisie se gesig straal soos altyd wanneer sy van haar kinders praat.

“Chrissie-hulle se huis is uiteindelik klaar en dit lyk werklik pragtig met al die nuwe verbouings.”

“Dit moet seker nou ‘n reuse huis wees?” vra Hettie nuuskierig en lus vir gesels na die twee weke van alleen wees.

“Praat jy vrou. Maar dan is dit verstane met al die kinders en ... jy sal nie glo nie maar Chrissie is weer swanger.” En Meisie gee ‘n skalkse laggie as Hettie se oë rek.

“Alweer?” En Hettie klap haar hande saam van stomme verbasing. “Pieter kon nog nooit sy hande van haar af hou nie, sy is ‘n pragtige mens binne en buite.”  Verduidelik Meisie onnodiglik. Hettie het die man al gesien, skoon simpel oor sy vrou.

“Hoeveelste een is dit dan?”

Vir ‘n oomblik bly Meisie stil terwyl sy ‘n silwerraam op die boekrak neersit, peinsend staar sy daarna en beantwoord ingedagte: “Vyfde kindjie.”

“Goeie genugtig.” En Hettie zoom in op die foto maar Meisie skuif die foto so dat sy nie kan sien nie.

“ Maar weet jy hulle is gelukkig en geseënd, en ek gun dit vir hulle.” Meisie draai om en pak haar tas verder uit diep in haar eie gedagtes.

Hettie hou haar vriendin dop vanwaar sy stelling ingeneem het op die rusbank wat ‘n uitsig het oor die private sitkamer en ‘n gedeelte van die tuin. Die oop patiodeur laat ‘n koel windjie inwaai en so nou en dan bol die gordyne. Die sonstrale laat strepe oral oor die mat en die plek lyk vrolik met die vars blomme wat sy nog daardie môre in haar vriendin se suite geplaas het.

Nog ‘n fotoraam verskyn van uit die dieptes en word versigtig neergesit op ‘n ronde tafeltjie nie ver van waar Hettie sit nie en vir ‘n paar oomblikke staan Meisie stil voor die raam terwyl ‘n vinger oor die glas getrek word. Hettie kon sweer sy sien ‘n traan, maar kon haar ook verbeel het toe Meisie wegdraai en doenig raak in die slaapkamer. Kasdeure word oop en toe gemaak. Laaie word toegestoot en ‘n anderse stilte heers in die stel kamers. Hettie wonder hoe dit regtig gegaan het.

Meisie is stil. Te stil.

Hettie loop stadig na die deur toe en staan teen die deurkosyn en kyk hoe Meisie rondskarrel om alles weer georden te kry. Nog twee fotorame het plek gekry op haar spieëlkas. Laggende gesiggies straal vanuit die rame en instinktief weet Hettie dit is die kleinkinders.

“Hoe was jou twee weke?” verbreek Meisie die stilte sonder om regtig op te kyk van die uitpakkery.

“Goed. Mnr Joubert het uiteindelik geskik en ons kon voortgaan met die registrasie van die eiendom.”

“Ag dankie tog. Ek het gedink ons gaan nooit daardie man tevrede stel nie.” Meisie glimlag tevrede – bly dat die moeilike man uiteindelik uit hulle lewe is.

“Blykbaar het dit iets te doen met wat jy gesê het die laaste keer wat hy daar was.”

“Regtig? Wat?”

“Hy het nie gesê nie, maar die skikking is aanvaar.”

“Dan is dit goed.”

“Mnr. Joubert het al tweemaal gebel en gevra na jou.”

“Hoekom?”

“Hy het nie verduidelik nie, jy weet mos. Die man praat net die nodigste.”

‘n Laaste tas word op die bankie voor die bed neergesit en oopgemaak. Toegedraaide geskenke word uitgehaal en sy stap na Hettie toe.

“Die kinders het dit vir jou gestuur,” Vier mooi versierde pakkies word in haar hande gesit.

“Maar hoekom – dit is nie my verjaarsdag nie?”

“Hulle het gevoel om vir jou iets te koop, daar is iets van die kleinkinders ook.”

“Ek sal hulle ‘n luitjie gee om dankie te sê.”

Nog ‘n fotoraam verskyn, dié een is groter as die voriges en die figure duidelik uitgebeeld in die outydse silwerraam. Die bruid en bruidegom staan glimlaggend langs mekaar in ‘n hul trougewaad. Formeel en deftig staan die man daar, elke haar op sy plek; sy baard netjies getrim, das bietjie skeef. Langs hom staan Meisie ewe deftig in haar lig groen rokkie wat hulle nog saam uitgekies het. Meisie lyk vrolik en jeugdig langs die egpaar; die bruidegom se arm rustig om haar skouers – soos ou vriende.

Sy ken nie die blondekop vrou aan sy regtersy persoonlik nie en Meisie self het net eenmaal haar naam genoem, Alida Breytenbach, weduwee wat nou weer gelukkig lyk in die nuwe man se arms; sy straal in haar wit pakkie en glimmende hare terwyl sy opkyk na haar bruidegom – wie vir daardie vlietende oomblik na Meisie kyk.

Meisie stap weg van die tafeltjie en hang die einste rok in die hangkas en Hettie kon nie anders as om die foto raam op te tel en te bestudeer nie. Dit vertel meer as wat Meisie sê en sy moes haar oë ‘n paar keer knip om dan te onthou - die man wat sy nog net eenmaal  - ook op ‘n foto – gesien het.

 “Gerrie Heyens, jou bliksem.”

@Lynelle Clark 2016

Die lewe is 'n Cha-cha.

Net sodra 'n mens dink jy het nou als geleer wat daar te leer is dan leer jy nog iets.

Dit is nimmereindigend!

Daar is tye wat net niks sin maak nie en ipv om vorentoe te beweeg, beweeg ek terug. Ek het al menigte kere die stelling gelees: "Die lewe is 'n Cha-cha; twee tree vorentoe en een agteruit." 'n Repeterende stappie wat die meeste van ons goed ken. Voeg daar by sensuele musiek, hoehakskoene en ‘n bloedrooi satyn rok en jy het die beste vorm van ontspanning wat jy kan kry. Maar dit is nie werklikheid nie. Dit voer jou weg vir ‘n kortstondige paar minute na ‘n wereld van passie, een word met jou metgesel terwyl polsende musiek deur jou are vloei.

Die werklikheid is nie so nie. En soms dink ek mense is gek om die stelling te glo maar as ek rerig eerlik moet wees met myself dan is dit presies hoe dit is.

Die lewe is vol passie, die eenwording van siele terwyl ons ‘n sekere tyd mekaar se nabyheid deel met die polsende ritme van die lewe wat eb en vloei soos die see om ons. Dit bruis en lewe wat gevolg word met branders wat teen rotse slaan wat jou broos laat aan die einde.

Ons droom van daardie passie - om van die eentonigheid van die lewe weg te kom en vir kortstondige oomblikke gebeur dit wel totdat daardie een tree terug gegee moet word en ons die harde werklikheid in die oe moet kyk.

Dit is hoe my lewe is die laaste 2 jaar. Dit is 'n konstante cha cha van twee tree vorentoe en een tree agter uit. Miskien, juis nou meer omdat ek die lewe alleen aandurf. Voorheen het ek dit nie so intens ervaar soos die afgelope tyd nie; of miskien is dit omdat ek met ander oe daarna kyk. Hoe ook al sy, my uitkyk van die lewe en mense het verander - of miskien is dit omdat ek verander het.

My grootste droom is om onafhanklik te wees.

Ek jaag daarna soos 'n drenkeling wat na ‘n reddingsboot spartel.

Dit dryf my.

Dit spoor my aan.

Dit hou my koers vas; nog net eenmaal op hierdie reis was ek bereid om dit tersyde te stel. Totdat werklikheid my weer 'n paar klappe gegee het. Die werklikheid is so realisties, dit raak die diepste snare van jou hart aan en bring jou vinnig terug na moeder aarde toe. Dan besef jy ipv net een het jy sommer 'n paar tree agter toe beweeg. Tans bevind ek myself sku amper bang om sekere verhoudings weer toe te laat. Versigtig om myself weer oop te maak en net om weer weg te stap met lee hande.

In retrospect bring ek baie van hierdie dinge oor myself. Diep binne my wil ek nog glo in die goedheid van mense. Dat die lewe se passie deel van myne kan word en dat ek dit vir altyd sal leef. Ek wil ek glo dat dit wat mense se hulle respekteer en doen. Nie net se om iets te kry nie maar omdat hulle werklik omgee en waar is teenoor hulle eie woord. Maar telkemale loop ek my vas teen hierdie valsheid en doen ek weer die agter uit stappie. Dit is dan wat ek in elke situasie die leuen wil oop kloof en mense wil eenkant smyt net om te vergeet. Dit is dan wat my droom weer opstaan, my weer herinner hoekom ek op hierdie pad is.

Ek is al voos bloedneus geslaan en soms is dit met moeite wat ek ‘n glimlag op my lippe sit maar tog kry ek dit reg. Tog is daar iets binne my wat die passie geproe het en dit na jaag en glo dat daar tog so iets is soos ‘n Cha-cha waar die musiek sal aanhou speel. Polsend deur my are sal bruis en my die satisfaksie gee waarna ek so naarstiglik soek.

Met my laaste onderonsie het my nou gewese baas sekere beloftes aan my gemaak. Dit was seker die mees interresantse onderhoud wat ek nog gehad het. Hy het 'n paar dinge vir my gese maar wat my die meeste by gebly het was toe hy gese het: "You are the perfect age and at the right place to receive all that was stolen from you. You gave a lot and stood back alot but now is your time to harvest." Nodeloos om te se ek was verstom en ek het die volgende dag begin werk- wat geklink het na 'n droom wat waar geword het.

Nou, 3 maande later bevind ek my weer terug op die plek waar ek begin het met 'n nuwe lewe wat weer vir my wink. En ek wonder wat nou, hoekom weer? Wat gaan aan dat ek my telkemale teen dieselfde goed vas loop om weer van voor af te begin?

Hoekom kan ek nie weg kom van die begin en net vorentoe beweeg nie?

Hier is my konklusie van dit alles: ek het geleer!

Jip, ek was raadop, wou soms teen die mure uit klim van frustrasie, wou my hare uit my kop trek, aanhoudend gehuil waar iemand net kyk vir my en die trane is oop - soos ‘n vloed.

Maar ek het geleer.

Ek verstaan nou die spel van die lewe beter.

Ek verstaan daar is stappe wat gevolg moet word.

Ek verstaan dat elke proses ‘n leer fase was wat my elke keer nader aan my doel gebring het.

Ek het sterker geword.

Geleer om my instink te vertrou.

Geleer om die stil tye waar die musiek so sag is dat dit onhoorbaar is te vertrou dat dinge sal uitwerk. By hook or by crook - soos ons sal se. :)

Maar bo alles het ek geleer dat, as vrou, ek sterker is as wat ek myself wou toegee.

Ek slim genoeg is om nuwe dinge te leer, te verstaan en deur te voer.

Dat ek ek vol energie is wat die lewe in die oe kan kyk.

Bowenal dat ek met 20 plus jariges kan meeding selfs al kom ek tweede: my stamina is onuitblusbaar want ek is op die regte plek. al is dan net vir 2 of 3 maande

En tussen al die nuwe ervarings, ontmoet ek nuwe mense, leer ek die bedryf in al sy fasette beter en sien ek plekke en ry ek paaie wat ek andersins nooit sou ry nie.

Iemand het eenmaal gese dat ek doen sonder om te dink. Dat ek nie bang is om nuwe dinge te probeer nie - en dit is waar - ek doen. Hoekom?

Want ek het niks om te verloor nie!

Geniet die lewe - elke tree wat vorentoe en agtertoe beweeg, volg die polsende ritme daarvan sodat jy ook jou eindbestemming kan bereik.

Maar bo als bly GLO!

Ek wens julle elkeen ‘n Geseende Kersfees toe en ‘n Voorspoedige Nuwe jaar.

Hoe lyk die voetspore wat jy los in mense se lewens?

Om meer te lees van die boek, kliek hier.

Ons loop daagliks verskillende paaie, elke pad het sy eie bestemming, verwagtings en eise op ons tyd, intellek en vermoëns.

Ons beweeg tussen mense ‘n groot gedeelte van die dag, raak betrokke by groepe, leer almal ken of stoot mense weg na gelang van die situasie. Ons kommunikeer, deel gedagtes, lag, huil en skinder soms oor dié wat in ons wêreld in beweeg asof dit alledaags is sonder om te dink aan die nagevolge; alles het in ‘n meerdere of mindere mate ‘n invloed op ons. Sommige ontmoetings is so vlietend dat ons nie eers die gesig ‘n uur later kan oproep nie.

Maar in al hierdie wandel los ons spore agter, en sonder dat ons bewus is daarvan maak ons ‘n indruk op ‘n ander persoon en hulle op ons en so veroorsaak ons rippel effekte in mekaar se lewens deur die spore wat ons agter laat.

Voetspore is in kort die lewens print wat ons agter laat, en lank nadat ons verby is lê daardie spore nog daar. Sommige spore laat iets moois agter, ander ‘n gal bitter smaak wat mense laat wegdeins van die spore af. Ander weer bring ‘n seer op wat selfs jare later nog trane laat rol; ‘n outomatiese beweging waaroor jy geen beheer het nie.

Ek kan dink aan verskeie wat trane in my oë opwel asof met ‘n skakelaar. Jy het geen beheer daaroor nie, die geringste belewenis ontketen ‘n stortvloed van emosies en amper niks kan dit weg wens nie; dit is slegs met ysere wil wat jy beheer oor jou emosies kry.

Voetspore kom in verskillende vorms voor: ‘n liedjie oor die radio, ‘n gedig, die samekoms van vriende, die skielike konfrontasie wanneer jy ‘n foto sien, of ‘n spesifieke geur wek emosies, ‘n stem – en so kan ek aangaan met die lysie.

Die fisiese uitwerking van daardie onthou is so oorweldigend dat dit soos ‘n hammer jou tref en al die ou gevoelens kom weer terug in ‘n vloedgolf. Dit kan insluit: haat, woede, hartseer, pyn, ‘n traan, ‘n glimlag ens.

As die lewens voetspore maar net so maklik weg gewas kan word soos die wat jy op nat sand kry sou die lewe baie makliker gewees het maar helaas dit is nie: Elke spoor los ‘n unieke print soos ‘n vingerprint agter en sekere goed trigger dit eenvoudig so sonder waarskuwing.

 

Sommige voetspore is soos die negatiewe van ‘n film. Jy word met die wit en swart van die gebeurtenis gekronfronteer; die rede dat ons dit nogsteeds so intens kan beleef – selfs jare na almal vergeet het.

Ons kry traumatiese belewenisse waar die skielike dood van ‘n geliefde so diep in jou sny dat die spore daarvan nooit verdof nie. Die spore van verbreekte vertroue, die verplettering wanneer ‘n geliefde eggenoot wegval of jou verlaat. Die pyn in onbeantwoorde liefde, woorde wat diep gekerf het en die bloed nogsteeds drup, ‘n gruwel daad soos moord of selfmoord – weereens die lysie is lank.

Niemand is gevrywaar van hierdie diep spore nie. As mens loop ons almal daardeur en dit is ons benadering wat bepaal hoe ons verder aanbeweeg.

Soms verstaan ons nie die rye spore nie en snap ons nie die lesse wat dit vir ons agter laat nie. Dit is soms so raaiselagtig dat dit jou in verwarring laat en jy net nie die sin daarin kan raaksien nie.

Jare terug het ek ook so ‘n traumatiese tyd beleef toe ons besigheid toegemaak het. Jy sal vir my se: “Lynelle, maar dit is mos nie erg nie, beweeg aan en stof dit af.”

Makliker gesê as gedaan, want jy sien, toe ons die besigheid begin het het ons uit ‘n lang tyd van werkloosheid gekom. Daar was so baie gebid en gevas vooraf so daardie besigheid was soos ‘n kosbare baba wat ons in die lewe geroep het en gesien groei het. Toe dit 6 jaar later toegemaak word en ons nog slegter af is as voor dit het die gebeurtenis so ‘n effek op my gelaat dat ek nou nog wonder oor die hoekoms. Ons hele lewe her verander na 2009, niks was meer dieselfde nie; armoede het aan ons deur geklop en homself tuis gemaak in ons lewens. Nou, na 6 jaar kan die invloed van daardie gebeure nogsteeds gesien word en is die vrae nog meer en die voetspore onherroeplik deel van my lewe.

Die realiteit van daardie gebeure dryf my voortdurend en my benadering tot mense is sku en versigtig. Trots weerhou my om te vra vir hulp en daar gaan nie ‘n dag verby wat verbittering nie my wil oorweldig nie. Jy dra dit saam met jou, asof die gebeure ‘n permenente woonplek het. Dit beinvloed jou besluite, die manier wat jy na mense kyk, of jy mense vertrou of nie.

Ek is seker dat jy ook sulke herinneringe het: die vraag is hoe hanteer jy dit?

Wat laat jy agter?

Hoe lyk die voetspore wat jy los in mense se lewens?

In ‘n manier is my skrywe ‘n deel met die voetspore wat so diep lê. Kry ek tog die vrede in dit, want swart op wit het ‘n manier om ‘n mens rustig te maak – die feite wat so ontbloot word ‘n manier van herstel in my menswees. Elkeen van ons deel met dit op ‘n ander manier. Die bottel en pil kan net tydelike verligting bring maar tot ons nie met dit deel nie sal geen hoeveelheid van alkohol of pille jou vrywaar nie.

Daar is net een manier: head’s on

Konfronteer die seer direk, verwyder die sluier en deel met dit. Ek kan nie waarborg dat jy antwoorde sal kry nie, maar vrede kan ek wel waarborg. Nie die vlietende aard wat nou hier is en later weer sy kop uitsteek nie. Hierdie is ewigdurend. Met elke konfrontasie breek ons nog bietjie seer af sodat daardie vrede waarna ons so smag deel word van ons.

My wens is dat jy ook daardie vrede sal vind en dat ons eendag die lewe in die oë kan kyk sonder om bang te wees vir sy wonder. Gun jouself die trane sodat dit jou skoon kan was en jy die lewe kan sien met nuwe oë.

Vrede wens ek jou toe. 

Book Review: That Miss Hobhouse by John Fisher. The life of a great Feminist.

Portrait by Hugo Naude

I am currently busy with research on the period between 1900 and 1917, and in my quest to understand everyday life I like to read Biographies of people who played major rolls in that time period. I learn about their way of life, customs, weather, etc to get a better understanding of life in South Africa and the devastation we were left with after the concentration camps.
It was no small undertaking but I learn more about my people, the Boer nation, their tenacity and willingness to keep on fighting even though so much was against them. My quest took me to Emily Hobhouse and her significant part in the great turmoil my ancestors had to face and I discovered this book in my library: That Miss Hobhouse by John Fisher.

John Fisher's writing style came right down to the bottom of it all and he stood neutral in all views as he brought the facts to light. There is no great fanfare in his style, just an honesty I felt comfortable with as I read about Ms Hobhouse life, the people she met and her daily dealings as she went along to turn the world upside down to help those less fortunate.
About John Fisher: Little is known about this author and even after letting my fingers do the walking I found almost nothing about him. But this is what I could find:
John Fisher was born in 1909 in Stoke d'Abernon, Surrey, the son of Arthur O. Fisher a successful author and writer of sketches on Exmoor and Irish life. He won a history scholarship to Ballilol College, Oxford, and took a history honours degree there.  Afterwards he studied in Berlin.
For 15 years he was diplomatic correspondent for a group of English newspapers, and has covered assignments in twenty countries.
His favourite hobby was sailing. He is the author of 1815 - An end and a Beginning.

Emily Hobhouse was a woman not many liked but in South Africa she is still regarded as a hero that fought for the plight of women and children during the concentration camps and there after when everything that the Boer families held dear were lost.

On June 16, 1900 Lord Roberts issued Proclomation (No 5/1900): Which stated

Whereas small parties of raiders have recently been doing wanton damage to public property in the Orange River Colony and South African Republic by destroying railway bridges and culverts and cutting the telegraph wires, and whereas such damage cannot be done without the knowledge and connivance of the neighbouring inhabitants and the principle civil residents in the districts concerned; Now, therefore, I, Frederick Sleigh, Baron Roberts, of Kandahar and Waterford, K.P., G.C.B., G.C.S.I., G.C.I.E., Field-Marshal, Commander-in-Chief of Her Majesty's Troops in South Africa, warn the said inhabitants and principle civil residents that, whenever public property is destroyed or injured in the manner specified above, they will be held responsible for aiding and abetting the offenders. The houses in the vicinity of the place where the damage is done will be burnt and the principle civil residents will be made prisoners of war. Roberts, Field-Marshal, Commander-in-Chief, South Africa. Army Head-quarters South Africa, Pretoria 16th June 1900.  I don't think we can truly say thank you enough to this dear lady that fought on our be halve. She was often misunderstood by her fellow Britains which the author showed time and again in letters written by people who met her, people that reacted to her articles in the newspapers, her own family. She was not afraid to confront her peers, the government and high officials and had made many "enemies" because of her believes. Because of her persistence many other people were send who had discovered the same horrendous acts Ms. Hobhouse had written about in her letters, acts that were done to the women and children of the Boers all in the name of greed. But the harshes desperation was in the time after the concentration camps where families were left with nothing. Again, this lady came and brought forth great effort to lighten the plight of all involved and her sympathy was seen as she herself weren't afraid to go through harsh times herself to help where ever she could. Comfort was of no importance if that meant she could lighten the burden for those who had lost all earthly possessions.  Through the author's writing you feel a deep admiration for this woman that made such a big difference in the Boers and their fight to be independent. Although she wasn't perfect her drive to help and bring the attention of those less privilege to the forefront made her a true hero that refused to back down long after the war was at an end. This is still true today. Governments in South Africa have changed but the desire to govern ourselves has never diminished and again we are faced with an enemy that tries to kill us. This time however, the enemy is clever doing it "underground" as hundreds of thousands of Boers are killed each day with no one to fight back. Many of my people land in squatter camps and living under the most severe circumstances with a government that cares less about them. I cannot help but notice the similarities between the period of concentration camps and now. It is as if the history is repeating itself.  What can we learn from Ms. Hobhouse life? The quick answer will be: not to be silent. Not to stop until all avenues have been taken to help those in need. To talk and write and show the world what is truly going on in this country. To never lay down and allow the enemy to rule or win.  The lesson that I learn from her and my people is that I can overcome all obstacles no matter how difficult it might be. To not be afraid to talk, to take risks and at times to loose. No matter the outcome our voice will live long after we are no longer here.

MY LEWE MET “BEUKES-SINDROOM” deur Elmarie Beukes Pretorius.

Ek het Elmarie deur 'n gemeenskaplike vriend op Bakkiesblad ontmoet en haar storie het my diep geraak. Elkeen van ons se lewe het betekenis en kan 'n bydra lewer en so die las vir die volgende persoon ligter maak. Luister gerus na haar onderhoud vanaand om 7 op Radio Kuber Kontrei. 

Haar Biografie:

Ek is in Pretoria gebore in 1958 as die jongste kind van 2 susters. My sus in 3 jr ouer as ek woon met hul gesin in George waar my Ma (85) ook in 'n woonstel teenaan hul huis woon. Skool gegaan in Centurion en toe getroud met 'n man wat in die destydse Gevangenisdiens was. Ons het Paarl toe getrek en met elke bevordering van hom na Pietermaritzburg, en Leeukop soontoe getrek. Later in Sundra naby Delmas beland. Ons is geskei en ek het my kinders (onderskeidelik graad 8 en graad 10) grootgemaak en deur die Universiteit gesit. My seun van 33 en sy vrou het 2 pragtige klein seuntjies en my pragtige dogter van 35 en haar man het nie kinders nie.

Kontak haar by elmarie2@gmail.com

Passie gesels DINSDAG AAND 26 Julie om 07h00 met 

Elmarie Beukes Stigter van die Beukes Ondersteunings groep oor haar reis met Beukes Sindroom. 

Skakel gerus in op RAdio Kuber kontrei op jou slimfoon, skoot rekenaar of tablet met die volgende skakels en gaan LIKE asb sommer Passie se faceboek blad op passie.kkr

http://tunein.com/radio/Radio-Kuber-Kontrei-s263337/ 

http://streema.com/radios/play/104764

http://www.pickradio.net/radio-kuber-kontrei

http://www.myvolk.co.za/radio-kuber-kontrei.php

Uittreksel uit haar boek:

Bietjie agtergrond: Dis 'n oorerflike kraakbeensiekte wat gewoonlik in BEUKES-families is. Word na verwys as “DISPLASTIESE HEUPE” – die femurkop is plat bo i.p.v. rond en word die kraakbeen stelselmatig vernietig maar op jong ouderdom en skaaf die heupkop direk teen die bekkenbeen, wat erge pyn veroorsaak. Beukes-lyers het gewoonlik erg pyn in al die gewrigte, hoeweel erger in die groot gewrigte wat insluit heupe, knieë en skouers. Daar is geen kuur daarvoor nie en lyers ondervind gewoonlk ook lae beendigtheid, stress-fakture en rug-probleme. Rugpyn is gewoonlik as gevolg van Skoliose (verwronge ruggraat), Sheurman’s Disease (‘ingeduikte’ lae rug en boggelrige skouers en nek), Kifose (vooroor geboë nek soos ‘n boggel), verkleinde bekken.

Steeds in hierdie 21ste eeu wat ons leef, weet heelwat dokters glad nie van hierdie Sindroom se bestaan nie. Ek het bietjie navorsing begin doen met mense wat enige verband met BEUKES’e het en iewers deur hul pyn en verwronge liggame, as hul terugdink was daar iemand met die van BEUKES. Die Sindroom word geneties oorgedra en was tevore lief om oorkruis te werk. Dus sou die pa dit oordra na sy dogter en die man dit oordra na haar seun. Latere navorsing het egter bewys dis nie die geval nie en dat elke kind van ’n BEUKES-lyer ‘n 50/50 kans het om die siekte te erf. Die Sindroom is ook lief om ‘n generasie of 2 te spring en kom dan skielik byvoorbeeld in die 3de generasie uit. Juis hieroor is die Sindroom nie so bekend nie aangesien ‘n lyer byvoorbeeld by ’n dokter sal kla oor rugpyn of heupe wat pyn, maar die ‘oorspronklike’ lyers, is reeds dood en is inligting vir altyd daarmee heen.

%%%%

Waar begin ek?? Ons het groot geword met my pa wat soos 'n pikkewyn loop en later jare, toe ons kon verstaan, is kortliks aan my en my suster verduidelik my pa se heupkoppe is in die jare 50 vervang en dit was nie juis 'n sukses nie (die medici was nog nie so ‘clued up’ destyds nie). Ek en my suster het groot geword met in ons verstandjies ingeprent, om niks te laat rondlê (speelgoed) waarop my pa kon gly en val nie. Later jare het ek baie gewonder hoe het hy dit dan gehou om so baie by werksfunksies te dans?? Sou hy bv in die momentum van 'n draai op die dansvloer skeeftrap of gly ... Genadiglik het ’n ongeluk nooit gebeur toe ons in die huis was nie.

Daar is vir ek en my suster gesê dat my pa die 3de persoon in Suid-Afrika was om ‘’n heupvervanging te ondergaan met ’n ‘CHARNLEY’. Dis ‘n metaal ‘kop’ wat (na die heupkop afgesaag is in die teater) oor die oorblywende been geforseer is om sodoende soos ‘n kierie te lyk. Dié kop het dus die doel en beweging oorgeneem van die verswakte of gebreekte afgesaagde heupkop. So het hierdie ‘kop’ direk teen die pelvis gedraai en beweeg.

In standerd nege rond kry ek erg blaasinfeksies en word later gestuur vir x-strale. Die radioloog is nie veel begaan oor my blaas nie maar roep my in om te hoor hoekom my heupe lyk soos hul lyk - afgeplat i.p.v. ronde koppe. Ek vertel van my pa ens ens en word deur die radioloog gemaan om nie swanger te raak alvorens my heupe vervang is nie, want hy weet nie of die heupe die gewig van 'n swangerskap sou hou nie. Die medici is i.e.g. nie so gevorderd om iets so drasties te doen nie en die lewe gaan aan.

Kortliks het ek 2 swangerskappe suksesvol gehad en 2 miskrame ook. My afgeplatte heupkoppe het hul heel goed van hul taak gekwyt!! Hoewel my babas albei baie groot was, sou hul koppies in elk geval nie kon sak nie as gevolg van my verwronge bekke, wat in plaas van simetries, asimetries is.

Stelselmatig het die pyn in my heupe meer geword en natuurlik het goed soos tuinwerk, elke paar jaar inpak en trek en uitpak (kids se pa was in die Gevangenisdiens) en dans nie gehelp om dit te verminder nie. In my agterkop het ek geweet een of ander tyd gaan my pyn te erg word en sal ek sekere goed nie meer kan doen nie. Ek was baie, baie onafhanklik - met die kids se pa wat so baie weg van die huis was vir sy werk en loopbaan, was alles van die asblik uitvat tot die kinders se oorpyn op my. My ouers was in Pretoria en ons (eers) in die Kaap en daarna in PMB. So kon ek nie my kinders se probleempies na 'n Ouma vat of net vra nie. Hulle was bloot te ver en verder het hul pa gesê aangesien EK die kinders wou gehad het, maak EK hulle groot - hierdie was vir my geen probleem nie, inteendeel. My grootste wens as dogtertjie was 'n huis, 'n man, kinders en diere en ek het my kinders met baie liefde en ja, ook baie foute (!) self grootgemaak. My dogter was 'n model-baba maar my seun was 'n koliek baba.

Soos die jare aangestap het, het die pyn in my heupe my begin verteer. Ek sou altyd 'n verskoning soek daarvoor - 'n 'spier' wat verrek is toe ek grasgesny het; 'n ligament wat seergekry het toe ek bokse en kaste moes rondskuif, ens. Vele kere moes ek help huis verf, bo-op die dak klim en help geute skoonmaak, ens. Daardie nagte het ek gewoonlik gebars van die pyn.

Een Oujaarsaand, na ons saam 'n groep uit is om te gaan dans en partytjie hou, het ons tuisgekom, net om te hoor iemand in die onderste straat hou steeds partytjie. Ons het nie die mense geken nie, maar my kinders se pa het aangedring hy wil soontoe en verder partytjie hou. So kom ons toe daar en is niemand natuurlik nugter nie en niemand gee om wie nog kon 'join' nie. Later word ek huis toe gestuur om nog drank te gaan kry en in die reënweer sukkel ek boonop om die koppelaar te beheer met die been wat toe reeds geruime tyd nie meer saamwerk nie, en gly die kar en ek stop teen 'n wal. Ek was histeries toe ek uitklim en skoon nugter geskrik want die kar was duidelik beskadig. Ek het ingeklim en myself bietjie kalmer probeer kry en huis toe gegaan. Gewapen met nog drank is ek terug na die partytjie. My kinders se pa het heerlik met die jongetjies gedans terwyl ek moes gaan drank kry en toe ek daar stilhou, bars hy amper 'n aar oor sy kar.

So het die soeke aan 'n ordentlike ortopeed begin, die soeke na 'n ortopeed wat na my heupe se plate sal kyk en weet wat om te doen. Dan besef mens ook eers dat daar ortopede en spesialis ortopede is. Die eerste was in Springs - hy het die plate bekyk, my 'n inspuiting in my rug gegee vir pyn en gesê jammer maar hy werk nie aan jongmense nie.

Tweede ortopeed was in Pretoria. Hy het lank na die plate gekyk en eerlik gesê my heupe lyk gedaan en hy sal die een wat die ergste is eers vervang en 6 mnde die andereen. Ek is ook na 'n derde ortopeed in Sandton - hy het die plate goed bekyk, my allerlei bewegings ens laat doen en toe eers teen die einde van die besoek, opgemerk dat my heupkoppe soos BEUKESE lyk. Jaaaaa Dr, ek is 'n Beukes ... en daar maak alles vir hom sin. Ek het ook ‘n laaste bladsy van professor Celliers se tesis uit my sak gehaal en vir hom gegee. Hierdie was ook ‘n teer punt, want ek is altyd vertel daar is nie iets soos BEUKES-HEUPE nie. En hier weet hierdie man duidelik daarvan! Hy het rustig gepraat en gesê hy wil albei heupe gelyk doen, want die een is so sleg en die andereen gaan i.e.g. binne 6 maande ook so lyk. My verduidelik dis n groot storie as hy albei heupvervangings gelyk doen, maar sal my baie narkose, onkostes en pyn spaar.

Ek moet huis toe gaan en alles wat ek gehoor en ingeneem het, eers vir myself uitpak en my eie navorsing doen. Ook dit het ek basies alleen gedoen - net my skoonma wat belanggestel het. My kinders was nog te klein om te weet wat aangaan.

2015

Op watter pad bevind jy jou?

Vandag, oppad terug vanaf Pretoria, het ek tyd gehad om die natuur en omgewing met rustigheid te waardeer. Aan beide kante van die teerpad het plase, ‘n kwekery en verskeie gaste huise my uitsig versier, elkeen het kenmerkende eienskappe wat by dra tot die mooi van dié bepaalde deel van die Ooste. Gewoonlik, in ons haas, flits dit verby maar vandag kon ek die landskap geniet, skakerings van groen en bruin het my oral begroet en elkeen het ‘n ander emosie uitgelok maar die meeste van die tyd het ek net ‘n alleroorheersende rustigheid ervaar en kon ek nie anders as om te dink aan my eie lewe en die paaie wat ek al gewandel het nie.

Sommige was vlietend van aard maar dan was daar die wat ‘n weemoed in my gewek het en trane het onwillekeurig gevloei; spesifieke geleenthede van my lewe het uitgeblink en nou, lank na die lief en seer van die geleentheid verby is kon ek weer die mooi herleef asof vir die eerste keer. Dit het diep spore in my gelos wat ek altyd sal bewaar en ek het ook opnuut besef hoe nietig ek eintlik is.

Ons bestaan word versinnebeeld in die paaie wat ons daagliks wandel; sommige paaie strek voor ons uit soos ‘n groot vet slang wie se kop weg raak in die horison – eindeloos en lui.

Dan is daar paaie wat al kronkellend deur hoë bome vleg en jou uitnooi om deel te word van sy koeltes en skadus, maar, indien jy nie versigtig is nie jouself misgis met die kronkels - wat soms so vinnig kom: sonder waarskuwing – dit is dan wat jy die pad maklik byster raak: verlei deur die mooi maar daar is geen hoop aan die einde nie.

Ons kan liries raak oor ons kuslynne; ons het seker van die mooistes in die wêreld. Langs die einste kuslynne kan ons die uitgestrekte blou water massa bewonder: glimmend en golwend in sy almag. Omsoom met wit strande wat land en see skei en reusagtige rotse wat uit die branders rys, die wind ‘n konstante metgesel wat sy eie taal praat, en die toneel dwing bewondering af. Die majestueuse berge aan die ander kant van die pad troon bo ons uit en jy kan nie genoeg kry van die verskillende rots formasies en plante groei nie. Soms word ons so meegesleur deur die strome van die lewe dat ons nie die verskanste gevare raak sien nie: die gety wat jou dieper mee sleur tot waar jy maklik kan vergaan sonder dat jy dit weet.

Dan is daar die grond paaie wat ons land deurkruis, wat voor ons uitstrek met die horison wat in ‘n “see” geleë is en net altyd aanskuif asof bodemloos en jy wonder wanneer gaan dit klaar kry. Geen skaduwee om jou warmte in te baai nie en geen borde wat jou rigting of bakens aandui nie. Jy het geen benul of jy wel nog op die regte pad is nie en iewers sluimer die twyfel van omdraai, van stop. Dan, skielik sien jy ‘n windpomp uitrys soos ‘n baken van hoop en jy besef jy is nie alleen nie en ‘n glimlag sprei oor jou hele gelaat en jy beur voort totdat jy beskawing bereik.

‘n Sinkblad pad is seker die ergste op ‘n gruis pad – dit skud alles los en jy eet letterlik stof al is al die vensters toe, elke denkbare gat toegemaak en sweet jou afstroom soos riviere op die nimmereindigende geskud. Die pad het net geen genade vir jou nie, vernaamlik as jy met ‘n motor ry wat nie vir daardie tipe paaie ontwerp is nie – soos my Chevvy Sparky. Sy is rats en kan die “punch” vat die meeste van die tyd maar alles skud los binne haar en my hele lyf bewe: maak nie saak hoe stadig ek ry nie. Die lewe is soms so – al vibrëerende en jy eet grond die meeste van die tyd terwyl die verseggende hitte jou uitmergel en jou moeg en uitgewas laat. Niks wat jy doen kan die druk verminder nie maak nie saak hoe stadig jy dit vat nie. ‘n Stuk pad waarmee ek goed bekend is.

Dan is daar die menigte kruis paaie – groot kruisings sonder verkeersligte wat jou verward laat want dit lyk soos ‘n miernes. Dit kos fyn waarneming om die orde raak te sien en dan op die regte tyd te ry. Kruispaaie word altyd geidentifiseer met besluite wat geneem moet word en die meeste van die tyd is dit moeilik want in die kruispaaie van die lewe is daar geen inligtings borde nie maar jy weet jy moet ‘n besluit neem, soms is dit letterlik ‘n lewe en dood besluit voor jy weer kan asemhaal. Is dit nie interresant hoe verlig ons voel sodra ons die keuse gedoen het nie?

Hoofweë /Snelweë is gewoonlik heerlik om te ry vernaamlik as jy haastig is en vinnig by ‘n bestemming wil uitkom. Dit veroorsaak dat jy nie deur dorpe of stadige verkeer hoef te vleg wat net jou spoed belemmer nie. Jy kan voet in die hoek sit en jaag – lekker. Maar die opeenhopings agv. padwerke of ongelukke kan veroorsaak dat jy doodstil staan vir ure met geen idee wanneer jy ooit by jou eindbestemming gaan kom nie – en dan is jy afgesny van alle ander paaie. Dan is daar kere dat stadige motors spesifiek in die vinnige baan bly, net om jou die harnas in te jaag. En so kan ek maar die verskillende scenarios opnoem - julle ken dit goed. Op die oog af lyk alles wonderlik en jy geniet die op ‘n vinnige pas tot skielik – dit is daardie oomblikke wat gewoonlik ons die seerste tref, met oop wonde laat wat baie lank neem om te genees en lank na die trauma kan die spore nog raak gesien word: ‘n stille getuie van jou seer.

Persoonlik hou ek van ‘n wandel pad, jy geniet die stilte en die skoonheid van die natuur “up close & personal” en elke oomblik is ‘n vreugdevolle ontdekking. Maar, indien jy nie die gevare ken nie kan ‘n slang jou pik: dodelik in sommige gevalle. Jy kan jou vas loop in dorings: so fyn dat jy dit te laat besef, of ‘n miernes met kwaai werkers miere wat jou aanval en dan praat ons nie eers van die verseggende son wat neer brand op jou nie, die dors indien jy nie vinnig genoeg by die volgende waterbron uitkom nie. Die alleenheid: vir sommige is dit is soms oorweldigend en kan jou teneergedruk los as jy te lank afgesonder word.

Elkeen van ons bewandel verskillende paaie en soms wonder ek wanneer gaan my eindelose pad van sukkel op hou. Dit is dan wat jy ‘n gawe van hoop ontvang in die midde van die onsekerheid en jy beweeg aan. Hierdie hoop kan deur baie dinge gekenmerk word: 'n mooi lied, 'n onverwagse telefoon oproep, 'n mooi lied wat jou tot in die siel tref, die glimlag van 'n vreemdeling, 'n drukkie of iemand wat 'n hand van bemoediging uitsteek of selfs 'n gebed diep uit die hart en opreg. Dit is dan wat jy jou oë vestig op die horison en vertrou, hopelik – binnekort – kom jy by die spreekwoordelike land van melk en heuning uit. En jou paaie verander van gruis na teer en jy die prag daarvan geniet en waardeer.

Mag jou pad mooi word met elke tree.

Mooi loop